|
Η σημασία της
γραπτής αποτύπωσης του Λόγου
Μια γλώσσα υπάρχει ιστορικά, απλώνεται και καθιερώνεται από την στιγμή πού
αποκτά γραπτή έκφραση. Με την γραφή ή γλώσσα κατακτά ιστορική ενότητα και
φυσιογνωμία. Μια τέτοια γλώσσα είναι ή Ελληνική όπου από τον 8ο π.Χ, αιώνα
(πρώτες σε αλφαβητική γραφή επιγραφές) γράφεται με τα ίδια γράμματα και
επί 2400 χρόνια με την Ίδια ορθογραφία (Μπαμπινι¬ώτης, 2000).
Ή γραφή υπήρξε μία από τις
σπουδαιότερες εφευρέσεις πού τροποποίησε ολοκληρωτικά την μνήμη μέσα στις
εκκολαπτόμενες πόλεις του 8ου π.Χ. αιώνα. Συνετέλεσε στο να συνταχθούν οι
θησαυροί της Επικής ποίησης και να διαμορφωθούν γραπτά οι νόμοι πού
βοηθούν στην εύρυθμη λειτουργία της κοινωνίας. Στην ουσία ή γραφή
διατρανώνει την καίρια αποτελεσματικότητα της στο επίπεδο τής νόησης,
συνοδεύει και διευκολύνει την σύσταση του κράτους, των θεσμών και τής
θρησκευτικής λατρείας. Γίνεται κίνητρο ακόμη μεγαλύτερης ανεξαρτησίας και
στηρίζει την έννοια τής ελευθερίας του πολίτη μέσα στην νέα πόλη. Από την
γραφή ξεκίνησε ή γέννηση τής μαθηματικής και φιλοσοφικής σκέψης και
κατάργησε τους περιορισμούς τής ανθρώπινης μνήμης.
Τι είναι λοιπόν αυτό πού ωθεί την νεολαία μας να γυρίζει την πλάτη στην
σπουδαία αυτή κληρονομιά;
Για να απαντήσουμε στο παραπάνω ερώτημα θα πρέπει αρχικά να δώσουμε έναν
ορισμό κι έπειτα να εξετάσουμε πότε εισέβαλαν τα Greeklish και γιατί.
Σύντομος ορισμός
Greeklish είναι ή γραφή πού σχηματίζεται με την αφαίρεση φωνηέντων από τις
λέξεις, την υπερβολική χρήση συντομογραφιών, την μείξη ελληνικών και
αγγλικών λέξεων και χαρακτήρων πού τείνει να αποτελεί πλέον έναν κοινό
κώδικα επικοινωνίας ή αλλιώς την γραφή των νέων δια μέσω του διαδικτύου
και των συσκευών κινητών τηλεφώνων. Π.χ. τίποτα = tpt, μήνυμα =mnm,
message = msg, (μήνυμα), δηλ. =did, thanks =tnx (ευχαριστώ), τέλος πάντων
=tespa,lough out loud = lol (γελάω δυνατά), φιλάκια = flk, be right back =
brb (επιστρέφω αμέσως), καλημέρα = klm,
I don’t know = idk (δεν ξέρω), for
you = 4υ (για σένα) κ.ά. (www.emprosnet.gr).
Πώς ξεκίνησε ή μόδα των Greeklish
Θα έλεγε κάνεις ότι τα Greeklish εισέβαλαν επιτακτικά ως αναγκαστική
επιλογή στις αρχές της δεκαετίας του '90, με την εμφάνιση των κινητών
τηλεφώνων, τα όποια έγιναν φθηνότερα άρα και προσιτά στις μάζες. Το
πρόβλημα ήταν ότι οι συσκευές αυτές των τηλεφώνων αρχικά δεν αναγνώριζαν
τους ελληνικούς χαρακτήρες κι έτσι τα Greeklish καθιερώθηκαν ως γλώσσα
επικοινωνίας ειδικά ανάμεσα στους νέους.
Το ερώτημα πού ανακύπτει είναι ότι εφ' όσον το πρόβλημα τής αναγνώρισης
των ελληνικών χαρακτήρων δέν υφίσταται πλέον, τότε γιατί οί νέοι επιλέγουν
νά γρά¬φουν σέ Greeklish στα κινητά τους και στο διαδίκτυο;
Οι κίνδυνοι
Ό Επίκουρος Καθηγητής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Δρ. Ε.
Παπάνης, αναφέρει: «το ζήτημα ήταν ότι είχε δημιουργηθεί μία κοινωνική
αδράνεια ως προς την χρησιμοποίηση των Greeklish ως μέσου επικοινωνίας.
Επίσης, αντικατόπτριζε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης... την γλώσσα τής
εφηβικής κουλτούρας. "Όταν ένα παιδί θέλει να αποκτήσει ταυτότητα,
αναζητεί τρόπους να διαφοροποιηθεί από τους ενηλίκους...» (Επίκαιρα.gr).
«Αυτή ή διάλεκτος συμβάλλει στην αίσθηση του ανήκειν', αποκτούν μία
ταυτότητα οι νέοι άνθρωποι μέσα απ' αυτό... ξεχωρίζουν έτσι από τους
υπόλοιπους πού δεν αναγνωρίζουν το γλωσσικό τους κώδικα. Το καταστροφικό
είναι ότι τους γίνεται συνήθεια αύτη ή διάλεκτος, με αποτέλεσμα να την
μεταφέρουν στην πραγματική τους ζωή... Τα Greeklish συμβάλλουν στον
απόλυτο βιασμό της ελληνικής γλώσσας σε όλα τα επίπεδα, σε γραμματική,
σύνταξη και φυσικά σε ορθογραφία...»
Στο σημείο αυτό ανακύπτει άλλο ένα ακόμη καίριο
ερώτημα: έχει κάποια βάση ή ανησυχία πολλών πού πιστεύουν ότι τα Greeklish
μπορούν να παραγκωνίσουν την ελληνική γραφή από τα σχολεία;
Σύμφωνα με έρευνα πού διενέργησε το Παιδαγωγικό
Τμήμα Νηπιαγωγών του πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (κατά την σχολική
χρονιά 2008-09) τόσο σε μαθητές όλων των βαθμίδων δευτεροβάθμιας
εκπαίδευσης σε σχολεία τής Κοζάνης (Γυμνάσιο, Λύκειο, ΕΠΑΛ) όσο και σε
φιλολόγους, διαπιστώθηκε ότι ή διαδεδομένη χρήση των Greeklish, πού ξεκινά
ακόμη από το Δημοτικό, οδηγεί στην αύξηση των ορθογραφικών τους λαθών στα
γραπτά του σχολείου. Σύμφωνα με την έρευνα, ποσοστό 77,4% των μαθητών
χρησιμοποιούν τα Greeklish, με αξιοσημείωτη αύξηση χρηστών από το Γυμνάσιο
στο Λύκειο. Οι φιλόλογοι δήλωσαν ότι συνάντησαν λέξεις γραμμένες σε
Greeklish σε γραπτά του σχολείου σε ποσοστό 64,3% και ότι παρατηρήθηκαν
και μη αναμενόμενα λάθη, όπως αλλαγή χρόνου ή προσώπου στα ρήματα, αλλαγή
πτώσης στα ουσιαστικά, αντικατάσταση τής λέξης με άλλη, με εντελώς
διαφορετική σημασία. Τα είδη των λαθών των μαθητών αφορούσαν κυρίως την
παράλειψη τονισμού ή σημείων στίξης, το συνδυασμό ελληνικών και
«λατινικών» γραμμάτων σε μία λέξη, ορθογραφικά λάθη, φωνητικά λάθη (κυρίως
στους φθόγγους π.χ. κς αντί για ξ), καθώς επίσης και σύντμηση λέξεων, π.χ.
tespa αντί τέλος πάντων, tpt αντί για τίποτα, did αντί για δηλαδή κ.ά. (www.enet.gr).
Επιπροσθέτως, ό πρόεδρος τού
ΟΔΕΓ κ. κ. Καρκανιάς αναφέρει ότι: «το χειρότερο είναι πώς πολλοί
καθηγητές εκφράζουν την άποψη ότι δεν πειράζει εάν οι μαθητές τους στις
εργασίες τις όποιες εκπονούν γράφουν με Greeklish... Ό ίδιος προσθέτει
Αυτό πλέον είναι εμπέδωση ενός κώδικα επικοινωνίας. "Αν αύτη ή εμπέδωση
γίνει σε αυτές τις ηλικίες είναι δύσκολο μετά να βελτιωθεί.» (Επίκαιρα.gr).
Τέλος, ό καθηγητής Γλωσσολογίας Δρ. Γ.
Μπαμπινιώτης επανειλημμένως επισημάνει τον κίνδυνο της «αποξένωσης των
Ελλήνων από την εικόνα των ελληνικών λέξεων, λόγω της αυξανόμενης χρήσης
των Greeklish». "Ας παραθέσουμε ορισμένα αποσπάσματα από τον λόγο στην
ημερίδα του Ινστιτούτου Επαρχιακού Τύπου για την Γλώσσα στα Χανιά:
«Εγώ θα έλεγα στον κόσμο πού μας ακούει: την
γλώσσα και τα μάτια σαι. έλεγα ότι σε ημέρες κρίσης θα πρέπει να σκύψουμε
σε ότι καλύτερο διαθέτει α ό τόπος, πού είναι ό πολιτισμός μας, η παράδοση
μας και με τον πιο εύγλωττο ή γλώσσα μας... Δεν είναι απλό εργαλείο ή
γλώσσα. Είναι ό πολιτισμός μας, ει ιστορία μας, είναι ή σκέψη μας, είναι
νοοτροπία μας, είναι ή ταυτότητα μας Πάνο απ όλα ή γλώσσα είναι αξία... Τα
Greeklish είναι ό καλύτερος δρόμος αποξένωσης από την εικόνα της λέξης.
Αυτό μπορεί οι νέοι άνθρωποι να τα πληρώσουν ακριβά. "Έχουμε ελληνικές
γραμματοσειρές μπορούμε, αξιοποιώντας το διαδίκτυο και τα ηλεκτρονικά
μέσα, να χρησιμοποιούμε τις ελληνικές γραμματοσειρές πού έχουν το
προτέρημα να δίνουν την εικόνα της λέξης, το οπτικό ίνδαλμα, και να μάς
συμφιλιώνουν με την ορθογραφία της λέξης και με την σημασία της.» (www.tanea.gr).
Πηγές
Ελληνική Γλώσσα, παρελθόν, παρόν. μέλλον, Γ. Μπαμπινιώτης,
Εκδόσεις, Gutenberg, Αθήνα, 2000.
www.emprosnet.gr
www.epikaira.gr
www.tanea.gr
www.enet.gr
|