| MAIN PAGE |

Πως Η Ελληνική Γονιμοποίησε τον Ευρωπαϊκό Λόγο

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Από τον πρώτο τόμο της 'Αννας Τζιροπούλου - Ευσταθίου

Συγγραφέας: ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΤΖΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝΝΑ
Εκδόσεις: ΝΕΑ ΘΕΣΙΣ
Κωδικός:       Έτος έκδοσης 1995


Οι
"Έλληνες, όταν στις αρχές του περασμένου αιώνα διαισθάνθηκαν ότι εγγίζει ο καιρός να ελευθερωθούν από τον δεσποτικό ζυγό των Τούρκων τότε καλουμένων 'Οσμανλήδων συνειδητοποίησαν, χάρη στις προσπάθειες και τις προτροπές των μορφωμένων συμπατριωτών τους, ότι για την στερέωση τής νέας `Ελληνικής Πολιτείας θα εχρειάζετο κυρίως ή πνευματική υποδομή και ή θεσμοθέτηση των εδραίων άξιών τής μακραίωνος Παραδόσεώς των. Οι Ρήγας Φεραίος, Νικηφόρος Θεοτόκης καί 'Αδαμάντιος Κοραής προσέφεραν ή μάλλον ανάλωσαν τη ζωή τους προς τον σκοπόν αυτόν μαζί τους και δεκάδες συστρατευθέντες λόγιοι και εκκλησιαστικοί άνδρες.

`Η `Ελληνική Γραμματεία τής εποχής κοσμείται με τις φυσιογνωμίες πλήθους πρωτοπόρων πού έθεσαν τις βάσεις τής ιστοριογραφίας, τής λεξικογραφίας, τής γλωσσολογία; και τής Ποιήσεως (Ζαμπέλιος, Τρικούπης, Παπαρρηγόπουλος / Οικονόμου, Βυζάντιος / Σολωμός, Κάλβος, Βαλαωρίτης, καθώς και άλλοι πολλοί ισαξίως σπουδαίοι). Σήμερα θα πρέπει να μάς προκαλεί έκπληξη, δεδομένων των τότε συνθηκών, το πόσον ενήμεροι ήσαν όλοι αυτοί, όπως και οι πλείστοι των απλών γραμματοδιδασκάλων, των αρχαίων ελληνικών συγγραμμάτων, φιλοσοφικών και λογοτεχνικών, και πόσον εγκρατείς ήσαν τού ανεκτιμήτου πλούτου τής ελληνικής γλώσσας. Μέσα στην ψυχή και το πνεύμα αυτών των σκαπανέων τής νέας μας ιδιοπροσωπείας είχε αρρήκτως συνδεθεί το μεγαλείον τής 'Αρχαιότητας με το παρόν τής Παλιγγενεσίας του `Έθνους. `Υπήρξαν οι ακέραιοι "Έλληνες.

Μετά από τετρακόσια χρόνια «φοβέρας» και πνευματικού επιβαλλόμενον σκότους από τον δυνάστη, συν την ακρίδα τον λεγομένων Σταυροφόρων, οι "Έλληνες λόγιοι άνδρες ατενίζοντας το γλυκοχάραμα τής περιπόθητης αυγής, έστρεψαν τούς οφθαλμούς των, έτσι ωσάν από ορμέμφυτο, στην 'Αρχαιότητα για ν' αντλήσουν διδαχές, πολιτικά ενδόσημα και ηθικές κατευθυντηρίους προς μία νέα εθνική πορεία.. Ξύπνησε μέσα τους ή καταγωγή και ή φωνή τής συνέχειας τής φυλής πού πολλοί την έπνιγαν εντός τους βαθιά, όμως και πολλοί θαρραλέοι την διαλαλούσαν πληρώνοντας σχεδόν πάντα την τόλμη τους με τη ζωή τους. 'Ήταν ηρωικοί οι καιροί και ο 19ος αιώνας ήταν βαθύτατα και ανιδιοτελώς ελληνοκεντρικός.

`Η νέα κοινωνία επορέυετο επάνω στο αχνάρι πού εχάραξε ο Διονύσιος Σολωμός: «Κλείσε στην ψυχή σου την Ελλάδα και θα νιώσεις μέσα σου να λαχταρίζει κάθε είδους μεγαλείο». Και το «μεγαλείο» να το εννοούμε σαν 'Ήθος, σαν Αυτοπεποίθηση. Τότε όλοι οι δρόμοι είναι ανοικτοί. `Ο `Εμερσον είπε: «Τον άνθρωπο που έχει όραμα τον προσκυνούν οι περιστάσεις». Και οι λόγιοι και οι ποιητές μας πού είχαν εντός τους το όραμα τής συνέχειας του `Ελληνισμού κατέδειξαν κάτι το περίτρανα αυτονόητο: ότι όσοι αιώνες βαρβαρότητας, σκοταδισμού και σοφιστείας και αν επιβληθούν στους "Έλληνες, οι ρίζες τους με το ένδοξο και πολυδύναμο παρελθόν τους; δεν αποκόπτονται, άλλά προσκαίρως περιπίπτουν σε νάρκη για να ξαναφουντώσουν με την πρώτη αναγεννησιακή αύρα σε καρπερό δέντρο. `Ο ίμερος του `Ελληνισμού θα υπάρχει αιωνίως στην 'Ανθρωπότητα εφ' όσον αυτή θα πορεύεται πρός τον Πολιτισμό.
 
Αυτή ή τάση να ενστερνισθούμε το αυθεντικό παρελθόν μας συνεχίσθηκε και μέχρι τις αρχές τον 20ου αιώνα από έξόχους εκπροσώπους του πνεύματος πού συνέδεαν και αυτοί με το τιτάνιο έργο τους την 'Αρχαιότητα και το Βυζάντιο (μέσω τής εκκλησιαστικής παραδόσεως) με το παρόν, όπως οι Παλαμάς, Παπαδιαμάντης, Σικελιανός και πλείστοι άλλοι. Με τους νικηφόρούς βαλκανικούς πολέμούς, ή 'Ελλάδα απελευθερώνοντας τα από καταβολής τής `Ιστορίας ελληνικά εδάφη και τους ομογενείς πληθυσμούς, έπαιρνε βαθειάν ανάσα για μία περαιτέρω οικονομική και πολιτισμική ανάπτυξη.

Το γεγονός όμως το ν' αποτελέσει το μεγεθυνόμενο ελληνικό κράτος και αυθεντική ταυτότητα, ενόχλησε τις τότε Μεγάλες Δυνάμεις τής Δυτικής Ευρώπης καθώς και ισχυρούς θρησκευτικούς παράγοντες. Με απεσταλμένους πάσης φύσεως (μισιονάριους) και πολιτικούς πράκτορες κατέβαλλαν σύντονες προσπά­θειες αφ' ενός να υποσκάψουν το ορθόδοξο φρόνημα του λαού και αφ' έτέρου να παρεμβάλλούν συνεχώς προσκόμματα στην διεύρύνση τής Ιστορικότητας του `Ελληνισμού σε όλούς τους τομείς. Οι παρεμβάσεις, κάποτε και οι ταπεινώσεις τής 'Ελλάδος ως συνέπεια κάποιων άτυχών περιστατικών, εδικαιολογούντο διπλωματικά ότι εγίνοντο ορός προστασίαν των συμφερόντων των ενδιαφερομένων κρατών, είτε επί τη βάσει του άγράφού νόμού περί των σφαιρών επιρροής των «Μεγάλων». 'Η υποκρυπτόμενη αίτία τής πάντοτε ανθελληνικής των στάσεως ήταν ότι δεν ήθελαν ή 'Ελλάδα να καταστεί «Δύναμης» στην 'Εγγύς 'Ανατολή, διαβλέποντες ότι είχε όλα τα εχέγγυα να το επιτελέσει, όπως αυτό είχε γίνει ήδη τρεις φορές στην `Ιστορία ('Αρχαιότητα, 'Αλεξανδρινή εποχή, Βυζάντιον) και μία τετάρτη επανάληψη θα τους ήταν αφόρητη... Αυτά σε πολιτικό επίπεδο.
'Αλλά ο λόγος τής αντιπάθειας των διαφόρων ξένων εξουσιών προς την 'Ελλάδα είναι βαθύτερος και ο λόγος αυτός παραθεωρείται συστηματικώς. Οι Δυτικοί μετά την "Άλωση και καθ' όλη τη διάρκεια τής βαρβαρικής υποδούλωσης του 'Ελληνισμού, επίστεψαν στην ιδέα και εδραιωθεί μέσα τους ή πεποίθηση ότι από την 'Αναγέννηση και εδώ οι ίδιοι ήσαν πλέον κληρονόμοι των 'Αρχαίων `Ελλήνων και κατεστάθησαν δικαιοδόχοι, καθ' οσov τα Γράμματα και οι Τέχνες των είχαν την προέλευσή των από τα περίλαμπρα επιτεύγματα εκείνων και ότι ο Πολιτισμός των (όποιος και αν είναι αυτός, εμείς τον τιμούμε ανεπιφύλακτα), στη σκέψη, στη φιλοσοφία, στη θεολογία, στην Καλλιτεχνία και στα έως τότε επιστημονικά πορίσματα, λέμε ότι ο Πολιτισμός των είχε βαθιές ρίζες και αντλούσε χυμούς απτήν εκπληκτικήν και μοναδικήν στα ιστορικά δεδομένα παρουσίαν του διαχρονικού 'Ελληνισμού.

'Εμείς δεν κατηγορούμε τους Δυτικούς γι' αυτήν την ιδεοληψία τους μάλιστα την επαινούμε διότι αντί του 'Απολλώνιου φωτός θα μπορούσαν να είχαν εκλέξει το 'Οθωμανικόν Δίκαιον... ("Άλλο αν μερικοί ερωτοτροπούν προς αυτό και με τις δύο του εκφάνσεις). `Η αλήθεια είναι άτι οι καλλιτέχνες τής 'Αναγεννήσεως και οι ποιητές των μεταγενεστέρων χρόνων ('Ιταλοί, Γάλλοι, Γερμανοί και μερικώς οι "Άγγλοι) αξιοποίησαν κατά τον καλύτερων δυνατόν τρόπού τα διδάγματα των 'Ελλήνων έξόχων πρωτεργατών. 'Αλλά οι ταγοί των δυτικών χωρών (πολιτικοί, θρησκευτικοί και διανοούμενοι) όταν είδαν ότι σ` αυτόν τον ίδιο εδαφικό χώρο όσον ελαμπρώθη το αρχαίον Πνεύμα ένας λαός πού ομιλούσε και έγραφε την ίδια γλώσσα, είχε τον ίδιο χαραχτήρα (ακόμη και στα ελαττώματα...), τις ίδιες παραδόσεις και άμεση ιστορική μνήμη με τα παρελθόντα των προγόνων του, ένας λαός πού αφυπνίσθη από μίαν μακράν χειμερίαν νάρκην, όχι μόνον, άλλά και έκαμε απίστευτα ανδραγαθήματα, όπως κατά την 'Επανάσταση του 1821 κατά τωv 'Οσμανηδών, αυτό τούς εκακοφάνηκε σφόδρα, ότι θα έχαναν τα δήθεν .πρωτοτόκια» τούς και θα έπαύαν να κατέχουν τίτλούς κυριότητος επί ξένων πραγμάτων πού τα μεταχειρίζονταν ως ιδιόχρηστα.

Αυτή ή δυσάρεστη έκπληξή των μετετράπη σε πολλούς εξ αυτών σε φθόνο και μίσος, όσο έβλεπαν την `Ελλάδα να ελευθερώνει και τα υπόδουλα πατρογονικά εδάφη, να εμφανίζονται σ' αυτήν εξαιρετικοί πολιτικοί άνδρες και πνευματικοί δημιουργοί και ν' ανθεί ολοένα και περισσότερο ο γηγενής `Ελληνισμός των παροικιών σε τρεις ηπείρους. Και ή μεθοδευμένη διάβρωση άρχισε.
 
'Εδώ να εξαιρέσουμε τούς σημαντικούς εκείνους φιλέλληνες, λίγους; μεταξύ τον πολιτικών και περισσότερους μεταξύ των φιλολόγων και αρχαιολόγων πού πραγματικά αγάπησαν τον σύγχρονο `Ελληνισμό και στάθηκαν αλληλέγγυοι μαζί του. H γενική ευρωπαϊκή γραμμή όμως ήταν (να πούμε ότι και είναι,) να συρρικνωθεί ο Ελληνισμός, ν' αλλοτριωθεί ή εθνική ιδιοσυστασία του και να περιθωριοποιηθεί. Αυτό όμως έκτός από άδικη σκέψη είναι και αδόκιμη.

Ευρώπη χωρίς την Ελλάδα είναι αδιανόητη. Ο Ελληνισμός υπάρχει για να ισοσταθμίζει την ανθρώπινη υπόσταση. Οι Ευρωπαίοι αγωνίζονταν και έσφάζονταν μεταξύ των για τα συμφέροντα οι "Έλληνες από την μετά Χριστόν εποχή πολεμούν για την επικράτηση τού δικαίού και την διάδοση των ηθικών άξιων (να μη μάς παραπλανούν οι λεπτομέρειες.

Η σύγχρονη Ελλάδα είναι το καθαρό πρόσωπο τής Ευρώπης. Δίχως τον Ελληνικό πολιτισμό ή Ευρώπη είναι μετέωρη. Αυτό δεν το καταλαβαίνει και επιστρατεύει κατά καιρούς ασημαντότητες σαν τούς Φαλμεράυερ και Ντυροζέλ συν κάποια σύγχρονα περιτρίμματα τής δημοσιογραφίας, εκ των όποίων άλλοι μεν υποστηρίζουν ότι είμαστε... ανύπαρχτοι, άλλοι δε ότι υπάρχουμε σαν μία απολίτιστη μειονότητα μέσ' στη χώρα μας. "Αν αυτό δεν είναι μίσος τού μειονεκτικού έναντι τού προικισμένού τότε τι άλλο είναι;

`Ο 'Ελληνισμός παρ' όλες τις περιπέτειές του (Μικρασιατική καταστροφή, `Ελληνο Ιταλικός και `Ελληνο Γερμανικός πόλεμος, Κατοχή, 'Ανταρσίες, 'Εμφύλιοι, εσωτερική κομματική διαπάλη για τη νομή τής εξουσίας και μόνον, υπονόμευση τής εθνικής Παιδείας και δολιοφθορά τής ελληνικής Γλώσσας) εμφάνιζε πάντα μίαν ακατάβλητη δύναμη στο ν' αμύνεται και να γεννά ,εμπνευσμένες προσωπικότητες. Οι τελευταίοι μεγάλοι βάρδοι τής 'Ιδέας (Μεγάλης ως προς το Πνεύμα) υπήρξαν οι Περικλής Γιαννόπουλος, Ιων Δραγούμης, 'Ιωάννης Συκουτρής και πολλοί άλλοι πού δεν εδέχοντο την αλλοτρίωση τής ελληνικής ταυτότητός των στους τομείς όσον ήσαν εντεταγμένοι. "Όλοι καταλάβαιναν ότι υποκινητής των παθημάτων του `Ελληνισμού ήταν ο ξένος παράγων άλλά και ή ευθύνη πολλών ημετέρων (δήθεν αδελφών), εξωνημένων ή ηλιθίων, υπήρξε τεραστία.

`Η αδελφοκτονία, ακόμη και ή ακραία κομματική αντιπαλότητα, πλήττουν αυτό το ίδιο το έθνος στην υπόσταση του, μάλιστα στις μέρες μας πού αυτό περιβάλλεται από εχθρούς και τίθενται σε αμφισβήτηση τα νόμιμα και ιστορικώς κατακυρωμένα δικαιώματά του.
Σήμερα είμαστε μέλος τής `Ενωμένης Ευρώπης ισότιμο με τ' άλλα, τουλάχιστον στα χαρτιά. "Όμως στην πραγματικότητα τα δίκαιά μας καταπατούνται από γείτονες σεσημασμένους στην `Ιστορία για την αρπακτικότητα τους και οι εταίροι «μας» απρακτούν με δήθεν «ειρηνιστικές" δικαιολογίες. `Η `Ελλάδα κατηγορείται απροκαλύπτως σε κάθε περίπτωση χωρίς να έχει προκαλέσει ή ίδια την όποια διένεξη. Είναι εξοργιστικό το να θωπεύονται από τούς Ευρωπαίους οι βάρβαροι πού προσβάλλούν ανενδοίαστα τ' ανθρώπινα δικαιώματα και οι σύγχρονοι «βάνδαλοι >>, σφετεριστές και καταπατητές, και να επιβραβεύονται με δάνεια, χρηματοδοτήσεις και με στρατιωτική προστασία, οι παρανομίες τους!. Τι να πούμε: "Ότι κατά καιρούς ξυπνούν στους Ευρωπαίους εκλεκτικές συγγένειες; Λένε υποκριτικά ότι κρατούν «ίσες αποστάσεις" προς τα διαπλεκόμενα μέρη, άλλά αυτό είναι ψέμα το συμβαίνον είναι να πιέζεται ή `Ελλάδα να υπoχωρεί μόνη αυτή. 'Η 'Ελλάδα διακηρύσσει δια των πολιτικών της ότι δεν διεκδικεί τίποτε (κακώς, αλλά τέλος πάντων) απαιτεί όμως ισοτιμία, κύρος και σεβασμό. "Όλο το παρελθόν της, ακόμη και το πιο πρόσφατο, συνηγορεί περί αυτού.
 
'Εξ άλλου ή Ευρώπη διέρχεται φοβερή κρίση (ηθική, υπαρξιακή, πολιτισμική). Την έχει διαβρώσει ή σοφιστεία πού ξεκίνησε από την κακή πλευρά του λεγόμενού Διαφωτισμού. 'Η διανόησή της εστέρεψε. Δεν παράγει τίποτε πλέον. Κατατρύχεται από ενδοσκοπικές ψυχονευρώσεις. 'Αναζητεί αγωνιωδώς κάποιο «πιστεύω» διότι εκείνο του «ευρωπαίου» είναι απλώς ετικέτα, δεν υποκαθιστά την υπό διαμφισβήτηση εθνική του; ταυτότητα. 'Αλλά ή Ευρώπη είναι και «κοντόθωρη»' οι πολιτικοί της ασχολούνται αποκλειστικά με χρηματοοικονομικά προβλήματα και στο λαό τους παρέχούν μόνο θεάματα, «φιέστες». Αυτό είναι ένα άλλο σύμπτωμα τής σοβούσης παρακμής. 'Εάν από κάπού θα φυσήσει και πάλιν ένα ζείδωρο πνεύμα, αυτό θα προέλθει από την Ελλάδα διότι σ' εμάς ο Πολιτισμός μας είναι αυθεντικός, δεν είναι παράγωγος. 'Εμείς έχούμε τη δυνατότητα ν' αντλούμε απ’ ευθείας ούτο τις αρχαίες εδραίες άξίες και να προτείνούμε νέες κατευθυντήριες βιώσεως σ` ένα αδιέξοδο κόσμο, όπως τούτο συνέβη πλειστάκις στο παρελθόν έχούμε την ελληνική 'Ορθοδοξία πού με νέες ερμηνείες θα διαπλάσσει ένα νέού ψυχισμόν και θα διανοίξει λυτρωτικούς δρόμούς στην Οικουμένη.
'Εμείς αυτά δεν τα λέμε κινούμενοι από σοβινιστικό πνεύμα κάθε άλλο προς το καλό όλης τής 'Ανθρωπότητος στοχεύούμε. 'Εμείς είμαστε ανοικτοί στο ν' ακούσουμε και άλλες προτάσεις. Ποιές όμως; Μήπως περισσότερη τεχνολογία, περισσότερη σοφιστεία (τουτέστιν περισσότερη αθεΐα), περισσότερη χρηματολατρεία, περισσότερη γραφικότητα; Αυτά είναι υλιστικά επιφαινόμενα δεν προωθούν τον πολιτισμό, ούτε καθησυχάζούν την αλλόφρονη συνείδηση του συγχρόνού άνθρώπου. Οι Γότθοι, οι Κέλτες, οι Νορμανδοί, οι Τέντονες τότε μόνον εκπολιτίσθηκαν, άιαν γονιμοποιήθηκαν από το ελληνικόν πνεύμα. Γι' αυτό την 'Ελλάδα οι Ευρωπαίοι πρέπει να την διαφυλάσσουν ως κόρην οφθαλμού. 'Η ευθυδικία από εδώ προέκυψε αν συνεχίσει ή Ευρώπη ν' αδικεί ή να εθελοτυφλεί αργά ή γρήγορα θα διαλυθεί εις τα εξ ων συνετέθη.
Η Ευρώπη, σχεδόν τα πάντα όσα αφορούν τον Πολιτισμό, τα οφείλει στην Ελλάδα. Και πρωτίστως την καταγωγή των γλωσσικών ιδιωμάτων των λαών της (ακόμη και των Ούγγρων και των Φιλανδών για τούς όποίους μάς λένε ότι ανήκουν στον ουραλοαλταϊκό κλάδο δεν μπαίνούμε σε λεπτομέρειες πάντως ή έρεύνα αποκαλύπτει άτι οι ρίζες ενός βασικού λεξιλογίού προέρχονται όλες από ελληνικά γλωσσικά αρχέτυπα).

Οι μονοσύλλαβες λέξεις πού με αυτές οι πρωτοευρωπαίοι κατονόμαζαν τα ορατά και τα ψηλαφητά πράγματα, μόνον όταν εμπλουτίσθηκαν με τις αφηρημένες έννοιες του ελληνικού λεξιλογίου, μόνον τότε συνέβαλαν στην ικανότητα του «σκέπτεσθαι». `Η γλώσσα και οι συνειρμοί τής σκέψεως είναι οι βάσεις κάθε πολιτισμού. Και το «διαλέγεσθαι» και το «φιλοσοφείν» ήταν ήδη μιά έτοιμη πανδαισία προσφερόμενη από τους "Έλληνες προς τούς Ευρωπαίους, αφειδώς και αφιλοκερδώς.
Αυτό δεν το λέμε για να τούς υποτιμήσουμε ή για να τούς υποχρεώσουμε. "Όλοι περάσαμε απ' αυτά τα στάδια' μόνον πού οι "Έλληνες, όταν οι Ευρωπαίοι συνωρμολογούσαν το δικό τους λεκτικό διάγραμμα, εκείνοι είχαν ήδη φθάσει σε τρεις γλωσσικές εκφρασεικές κορυφώσεις ('Αρχαιότητα, 'Αλεξανδρινή, Βυζαντινή) και είχαν αγγίσει το ολύμπιον και το θεουργικόν «διανοείστε»...

Και επικαίρος έρχεται να τούς το υπενθυμίσει το ανά χείρας πεντάγλωσσον λεξικον τής συγκριτικής γλωσσολογίας πού εκπoνήθηκε από την φιλόλογο κ. "Άννα Ευσταθίου. Το λεξικό αυτό είναι καρπός δεκαετούς και πλέον μελέτης και καταρτίσθηκε για επιστημονικούς και μόνον λόγους. 'Αλλά το αποτέλεσμα είναι προφανές: καταδεικνύει ότι οι κυριότερες ευρωπαϊκές γλώσσες έχουν παραλάβει (χρησιμοποιούμε την πιο εκλεπτυσμένη έκφραση...) όλο το βασικό τους λεξιλόγιο, με το όποίον εκφράζουν τις ονομασίες πραγμάτων και εννοιών, από ελληνικές ρίζες ή ατόφιες λέξεις. `Η αποδελτίωση χιλιάδων ξένων λέξεων έγινε από μόνη την "Άννα Ευσταθίου, που είναι κάτο­χος και των πέντε ξένων γλωσσών. Το εγχείρημα της προξενεί δέος. Τέτοια έργα αναλαμβάνονται από επιτελεία επιστημόνων. Και το Κράτος έρχεται αρωγός. 'Ιδέες υπάρχουν πάντοτε' και μία παρόμοια πρωτοβουλία αντελήφθη από το `Υπουργείου Παιδείας. 'Επρόκειτο να συσταθεί μία 'Επιτροπή για την σύνταξη ενός εξάγλωσσου ή εξάστηλου ελληνοευρωπαϊκού λεξικού, όπως θα ήταν ή ονομασία του. 'Αλλά έκτοτε για την υλοποίησή του καμία πληροφορία. Πάντως είτε υπάρχει πρόοδος, είτε όχι, προβάδισε και εδώ ως συνήθως ή ιδιωτική πρωτοβουλία και τώρα ή πραγματοποίησή του είναι γεγονός. 'Ελπίζουμε ή αλήθεια του να φθάσει μέχρι τούς Ευρωπαίους εταίρους «μας», προς γνώσιν...

Και αυτό δεν το λέμε για να μάς χρεωστούν χάρη. Για τον `Ελληνισμό ίσχύε ανέκαθεν το «κάλλιον έστί διδόναι ή λαμβάνειν». 'Εκείνοι μάς δίνουν δάνεια με τόκο, <<συμβουλές» ατόκως και κάποια «πακέτα» πού θα τα πληρώσούμε με υποχωρήσεις... 'Εμείς τούς αποστέλλουμε ολόκληρα «κοντέϊνερς» Πολιτισμού και καραβάνια γλωσσικού πλούτου. "Όλα αυτά αχρεωστήτως. Το μόνο πού ζητούμε από αυτούς είναι να σέβονται την Ελλάδα να μην την αναγκάζουν να συμφύρεται με αγύρτες και με βασιβουζούκους. Αυτή να είναι ή μόνη των υποχρέωση... Και ή υπόμνηση αυτή προέρχεται από μίάν άξια `Ελληνίδα: την "Άννα Ευσταθίου.
   

Οι Ευρωπαίοι γλωσσά δεν είχαν και τους δώσαμε - εμείς οι Έλληνες είχαμε  και την αλλοιώσαμε             Σ. Χ.

  UP

MAIN PAGE